Duygu, düşünce ve haberi yargı bildirerek anlattığımız söz grubuna cümle denir. Cümleler anlamına, yapısına, yüklemin yerine ve türüne göre gruplara ayrılırlar. Cümle çeşitleri aynı zamanda bir soru köküdür unutmayın. ( Hangi cümle yüklemin yerine göre farklıdır? Hangi cümle yüklemin türüne göre farklıdır? gibi) Sorunun sizden ne istediğine dikkat etmeniz gerekir bu nedenle cümle çeşitlerini …
Bir ismi diğerlerinden ayırt etmek için başka bir sözcükle (bu bir sıfat, zamir ya da isim olabilir) anlam ilişkisi kurarak oluşturduğumuz söz öbeklerine tamlama denir. En az iki sözcükten oluşan tamlamaların iki ögesi vardır. Tamlamada açıklanan isme ”tamlanan” onu açıklayan, belirten sözcüğü de ”tamlayan” denir. sarı kazak ( sarı: tamlayan, kazak: tamlanan) kalemin ucu ( kalemin: …
Fiilimsiyi anlatmadan önce biraz ”fiil” i anımsayalım. Bildiğimiz gibi iş, oluş, hareket ya da durum bildiren ve ”-mek/-mak” mastar eki alabilen sözcüklere fiil ya da eylem diyoruz. Koşmak, yürümek, oynamak, uyumak, gülmek vb. gibi. Fillimsi ise adı üzerinde fiil gibi olandır. Fiil kök ya da gövdesinden türeyen ancak aldığı eklerle fiil olma özelliğini kaybeden ve …
DEDE KORKUT HİKÂYELERİ Asıl adı: Kitab-ı Dedem Korkut Alâ Lisan-ı Taife-i Oğuzân (Oğuzların Dilinden Dedem Korkut’un Kitabı)’dır. Anonim halk edebiyatı ürünüdür. 14. Yüzyıllarda halk arasında anlatılagelmiş ve 15. yüzyılda bilinmeyen bir kişi tarafından yazıya geçirilmiştir. 1 ön söz ve 13 hikâyeden oluşur. Hikâyeler birbirinden bağımsızdır. Birbirini tamamlayan olaylar, ortak kişiler, konuların işleniş tarzı bu on …
İslâmiyet öncesi Türk şiiri Orta Asya’nın geniş bozkırlarında göçebe bir yaşam süren Türk topluluklarının kültürel, sosyal ve dini yapılarından derin bir şekilde etkilenmiştir. Göçebelik kültürünün etkisi ile bu dönem şiiri büyük ölçüde sözlü geleneğe dayanır. Ozan, kam, baksı gibi adlarla anılan din adamları, ilk şairler, şiirlerini ezgiyle ve doğaçlama şekilde halk arasında söylerlerdi. Bu şiirler …
10. sınıf 2. dönem ilk edebiyat sınavı konuları şunlardır: Destan (Dünya edebiyatında destan, Türk edebiyatında destan; İslâmiyet’in kabulünden önce ve sonra destan, yapma destan) Efsane Roman ( Tnazimat Dönemi’nde roman, Serveti Fünun Dönemi’nde roman, Milli Edebiyat Dönemi’nde roman, dünya edebiyatında roman Cümle Türleri Yazım Kuralları ve Noktalama İşaretleri Soruların hangi tarzda sorulacağı ile ilgili Milli …
Bir yazarın gezip gördüğü yerlerden edindiği bilgi ve izlenimlerini anlattığı metin türüne gezi yazısı (seyahatname) denir. Bu bilgiler sadece gezilip görülen yerlerin doğal güzellikleri ve tarihi eserleri değildir. O bölgede yaşayan insanların gelenek, görenekleri, yaşam tarzları; sosyal, ekonomik vb. hayatları ile de ilgilidir. Gezi yazısının tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Heredot’un ”Heredot Tarihi”, Marco Polo’nun Seyahatname …
Haber, ülkede ve dünyada son gün ya da günlerde yer alan olaylarla ilgili olarak basın, yayın ve iletişim organlarıyla kamuya iletilen her türlü bilgidir. Güncel ve ilginç bir olayın olduğunca nesnel ve gerçeğe uygun bir biçimde sunulmasıdır. Yurt içi veya yurt dışından herhangi bir olayı, durumu, bilgiyi ulaştırmak amacı ile kaleme alınan ve insanların büyük bir kısmını …
Bir kişinin yaşadığı ya da tanık olduğu bir olayı üzerinden zaman geçtikten sonra estetik bir dil ile anlattığı metin türüne anı (hatıra) denir. Anılar yaşanmakta olanı değil yaşananı anlatır. ANININ TARİHSEL GELİŞİMİ TANZİMAT DÖNEMİ’NDEN İTİBAREN ANI Her ne kadar bir metin türü olarak anının geçmişi Türk edebiyatında 8. yüzyıla kadar dayanıyor olsa da Tanzimat …
Tiyatro, sahnede ve seyircilerin önünde bir olayı oyuncuların söz, jest, mimik ile canlandırma sanatıdır. Güzel sanatlarda dramatik sanatlar içerisinde değerlendirilir. Bir metne bağlı olarak canlandırılması edebiyat ile ortak noktasıdır. Bu sebeple tiyatro metinleri edebi metin olarak kabul edilmektedir. Milattan önce 6. yüzyılda Eski Yunan’da dini törenlerde ortaya çıkmıştır. Yunanca ‘’theatron’’ sözcüğünden gelmektedir. Seyircilerin oturdukları yer, …
