Edebiyat Hocam | Lise Edebiyat Konu Anlatımları ve Yazılı Çalışma Kağıtları
9., 10., 11. ve 12. sınıf edebiyat konu anlatımları, yeni dönem yazılı çalışma kağıtları ve güncel müfredata uygun örnek metinler. Edebiyat Hocam’da!
Edebiyat Hocam | Lise Edebiyat Konu Anlatımları ve Yazılı Çalışma Kağıtları
9., 10., 11. ve 12. sınıf edebiyat konu anlatımları, yeni dönem yazılı çalışma kağıtları ve güncel müfredata uygun örnek metinler. Edebiyat Hocam’da!
10. sınıf Türk dili ve edebiyatı konularını kolayca öğren! Bu kategoride her üniteye uygun özetler, testler, metin örnekleri ve yazılı hazırlık dosyaları bulabilirsin. Tüm içerikler 2025-2026 MEB müfredatına göre güncellenmiştir.
Türk Edebiyatının Tarihi Dönemleri Bir nazım biçimi soru olarak karşımıza çıktığında onun hangi dönemde üretildiğini ve dönemin genel özelliklerini bilirsek soruyu çok daha kolay bir şekilde cevaplayabiliriz. Çünkü her eser oluştuğu dönemin özelliklerini taşır. Türk edebiyatı 3 ana döneme ayrılarak incelenir. Her dönemin kendine has özellikleri vardır. (Ek bilgi: Bilimsel ve akademik anlamda Türk edebiyatını …
Geleneksel Türk tiyatrosu ile ilgili kısa bir bilgi veriniz. Geleneksel Türk tiyatrosu, Türk kültürünün önemli bir parçası olan ve sözlü anlatı geleneğine dayanan tiyatro türüdür. Bu tiyatro türü; doğaçlamaya, mizaha ve halkın günlük yaşamına dair unsurlara dayanır. Bu oyunlardan bazıları: Karagöz, orta oyunu, meddahlık, köy seyirlik oyunları… Karagöz oyununun özellikleri nelerdir? Karagöz oyunu Türk halk …
Destan nedir ve özellikleri nelerdir? Bir milletin başından geçen ve derin izler bırakan savaş, göç, doğal afet vb. olayların; kahramanlık gösteren kişilere olağanüstü özellikler yüklenerek anlatıldığı manzum (şiirsel) metin türüne destan denir. Özellikleri şunlardır: İnsanlığın meydana getirdiği ilk edebi eserlerdendir. Ulusal nitelik taşır, içinde oluştuğu toplumun izlerini barındırır, dönemin zihniyetini yansıtırlar. Genellikle; savaş, kahramanlık, doğa, …
İslâmiyet öncesi Türk şiirinin özellikleri nelerdir? İslâmiyet öncesi Türk şiiri sözlü edebiyat geleneği içinde şekillenmiş ve büyük ölçüde toplumsal, dini, savaşçı ve doğa temaları etrafında gelişmiştir. Şiirler; ozan, kam, baksı adı verilen din adamları tarafından kopuz eşliğinde söylenmiştir. Şiirler dörtlüklerden oluşur ve genellikle yarım uyak kullanılmıştır. Geçiş dönemi eserleri nelerdir? Kutadgu Bilig, Yusuf Has Hacip …
Edebiyat ile tarih arasında nasıl bir ilişki vardır? Tarih, edebiyata zengin bir malzeme sunar. Romanlar, tiyatrolar, hikâyeler ya da şiirler çoğu zaman tarihi olaylardan, dönemlerden, kişiliklerden ilham alır. Örneğin Tarık Buğra’nın ”Küçük Ağa” adlı romanı Milli Mücadele Dönemi’ni anlatır. Edebî eserler yazıldıkları dönemin sosyal, kültürel, siyasi ve ekonomik özelliklerini yansıtır. Bir roman ya da şiir …
Duygu, düşünce ve haberi yargı bildirerek anlattığımız söz grubuna cümle denir. Cümleler anlamına, yapısına, yüklemin yerine ve türüne göre gruplara ayrılırlar. Cümle çeşitleri aynı zamanda bir soru köküdür unutmayın. ( Hangi cümle yüklemin yerine göre farklıdır? Hangi cümle yüklemin türüne göre farklıdır? gibi) Sorunun sizden ne istediğine dikkat etmeniz gerekir bu nedenle cümle çeşitlerini …
Bir ismi diğerlerinden ayırt etmek için başka bir sözcükle (bu bir sıfat, zamir ya da isim olabilir) anlam ilişkisi kurarak oluşturduğumuz söz öbeklerine tamlama denir. En az iki sözcükten oluşan tamlamaların iki ögesi vardır. Tamlamada açıklanan isme ”tamlanan” onu açıklayan, belirten sözcüğü de ”tamlayan” denir. sarı kazak ( sarı: tamlayan, kazak: tamlanan) kalemin ucu ( kalemin: …
Fiilimsiyi anlatmadan önce biraz ”fiil” i anımsayalım. Bildiğimiz gibi iş, oluş, hareket ya da durum bildiren ve ”-mek/-mak” mastar eki alabilen sözcüklere fiil ya da eylem diyoruz. Koşmak, yürümek, oynamak, uyumak, gülmek vb. gibi. Fillimsi ise adı üzerinde fiil gibi olandır. Fiil kök ya da gövdesinden türeyen ancak aldığı eklerle fiil olma özelliğini kaybeden ve …
DEDE KORKUT HİKÂYELERİ Asıl adı: Kitab-ı Dedem Korkut Alâ Lisan-ı Taife-i Oğuzân (Oğuzların Dilinden Dedem Korkut’un Kitabı)’dır. Anonim halk edebiyatı ürünüdür. 14. Yüzyıllarda halk arasında anlatılagelmiş ve 15. yüzyılda bilinmeyen bir kişi tarafından yazıya geçirilmiştir. 1 ön söz ve 13 hikâyeden oluşur. Hikâyeler birbirinden bağımsızdır. Birbirini tamamlayan olaylar, ortak kişiler, konuların işleniş tarzı bu on …
İslâmiyet öncesi Türk şiiri Orta Asya’nın geniş bozkırlarında göçebe bir yaşam süren Türk topluluklarının kültürel, sosyal ve dini yapılarından derin bir şekilde etkilenmiştir. Göçebelik kültürünün etkisi ile bu dönem şiiri büyük ölçüde sözlü geleneğe dayanır. Ozan, kam, baksı gibi adlarla anılan din adamları, ilk şairler, şiirlerini ezgiyle ve doğaçlama şekilde halk arasında söylerlerdi. Bu şiirler …
Halkın ortak yaratısı olarak ağızdan ağıza, kuşaktan kuşağa aktarılan, cin, peri, dev gibi olağanüstü kişileri de olan, olağanüstü olaylara yer veren, genellikle bir tekerlemeyle ya da bir varmış, bir yokmuş gibi bir sözle başlayan bir tür halk öyküsüdür masal. İnsanlığın uzun geçmişine dayanır. Sözlü gelenekte oluşmuş ve nesilden nesle aktarılmış, yazılı forma geçtiğinde popülerlik kazanmıştır. …
Bir yazarın gezip gördüğü yerlerden edindiği bilgi ve izlenimlerini anlattığı metin türüne gezi yazısı (seyahatname) denir. Bu bilgiler sadece gezilip görülen yerlerin doğal güzellikleri ve tarihi eserleri değildir. O bölgede yaşayan insanların gelenek, görenekleri, yaşam tarzları; sosyal, ekonomik vb. hayatları ile de ilgilidir. Gezi yazısının tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Heredot’un ”Heredot Tarihi”, Marco Polo’nun Seyahatname …