”Kırmızı ve Siyah” 19. yüzyıl Fransız yazarı Stendhal’in 1830 yılında yayımlanan önemli bir romanıdır. İlk baskısı 1830 yılında yapılıştır. Türkçeye ”Kızıl ile Kara” olarak da çevrilmiştir.  Roman, Fransız Restorasyonu döneminde geçer. Toplumsal yapı, siyaset ve aşk gibi temaları ele alır.

Konusu: 

“Kırmızı ve Siyah”, Stendhal’in 1830’da yayımlanan bir romanıdır. Baş karakter olan Julien Sorel, fakir bir ailenin çocuğudur ve yüksek bir konuma gelmek, yükselmek istemektedir. Ancak bu hedefe ulaşmak için sadece etik değil etik dışı yolları da göze alır. Julien’in hayatındaki dönüm noktalarından biri, Mme. de Rênal adında zengin bir kadına aşık olmasıdır. Ancak bir noktada aşkı ve kişisel hırsı arasında bir seçim yapmak zorunda kalır. Daha sonra, Julien, Paris’te daha yüksek bir konum elde etmek için Mathilde de la Mole adında başka bir zengin kadınla yakınlaşır. Roman, Julien’in hırsı ve entrikalarıyla birlikte aslında Fransız toplumunun sınıf farklılıkları, aşk ve güç üzerine derinlemesine bir portresini sunar.

Özet:

“Kırmızı ve Siyah”, 19. yüzyıl Fransa’sında geçen bir romandır. Hikaye, Julien Sorel adında bir genç adamın hayatını merkezine alır. Julien, Fransız toplumunun alt sınıflarından gelir ve kendini yüksek bir konuma yükseltmek için siyasi ve toplumsal çıkarlar peşindedir. Ancak bu hedefe ulaşmak için etik dışı yolları da göze alır. Roman, Julien’in hayatındaki dönüm noktalarını ve karmaşık ilişkilerini inceler. Julien, zengin ve etkili bir kadın olan Mme. de Rênal’e aşık olur ve onunla ilişki yaşar. Ancak aşkıyla kişisel hırsı arasında bir seçim yapmak zorunda kalır. Daha sonra, Mathilde de la Mole adında başka bir zengin kadına karşı da duygusal bir bağ geliştirir. Julien’in hikayesi, Fransız toplumunun sınıf farkları, kişisel hırslar, aşk ve toplumsal baskı gibi karmaşık dinamiklerini ele alır. Julien’in karakteri, başarıya ulaşma arzusuyla kendi etik ve ahlaki değerleri arasında yaşadığı çatışmayı gözler önüne serer.

Kahramanlar: 

Julien Sorel: Romanın baş karakteri olan Julien, zeki, hırslı ve entelektüel bir gençtir. Fakir bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur ancak yüksek bir konuma yükselmek istemektedir. Bu hedefe ulaşmak için etik dışı yolları göze alır ve toplumun üst katmanlarına sızmaya çalışır. Ancak içsel çatışmaları ve tutkuları, onu trajik bir sona doğru sürükler.

Mme. de Rênal: Julien’in ilk aşkı olan Mme. de Rênal, zengin ve etkili bir kadındır. Julien’in öğretmeni olarak işe aldığı onunla yakınlaşır ve aralarında bir ilişki başlar. Ancak Mme. de Rênal, Julien’in hırsı ve entrikalarının farkında değildir ve ilişkileri karmaşıklaşır.

Mathilde de la Mole: Julien’in Paris’te tanıştığı ve yakınlaştığı bir başka zengin kadındır. Mathilde, Julien’in sosyal statüsünü artırmak için bir fırsat olarak görülür. Ancak Mathilde’nin beklentileri ve Julien’in kişisel hedefleri arasında çatışmalar yaşanır.

Marquis de la Mole: Mathilde’in babası olan Marquis, soylu bir ailenin üyesidir ve Julien’in hayatında önemli bir rol oynar. Sık sık politik ve sosyal konularda etkili bir kişilik olarak karşımıza çıkar.

Chevalier de Beauvoisis: Marquis’in yeğeni olan Chevalier, Julien’in entrikalarında rol alır ve onun hayatında önemli bir etkiye sahiptir. Genellikle Julien’in politik planlarında ona yardımcı olur.

Valenod: Kasabanın yerel yöneticisi olan Valenod, Julien’in işvereni olarak önemli bir rol oynar. Julien’in hırsını ve entrikalarını gören biri olarak, onunla çeşitli ilişkiler yaşar ve bazen onun rakibi olur.

Abbé Chélan: Kilisenin yetkililerinden biri olan Abbé Chélan, Julien’in hayatında önemli bir figürdür. Julien’in kilise eğitiminde ve kariyerinde rol oynar ve onunla çeşitli etkileşimler yaşar.

Mareşal de Frinleuse: Julien’in hayatında kısa bir süre önemli bir rol oynayan Mareşal, politik ve sosyal çevrelerde etkili bir kişidir. Julien’in kariyerine ve ilişkilerine etki eder.

Mekan:

Verrières: Romanın başlangıcında Julien’in yaşadığı kasabadır. Verrières, Julien’in fakir bir ailenin çocuğu olarak doğduğu ve çevresindeki toplumsal hiyerarşiyi deneyimlediği yerdir. Kasaba, toplumsal normlar, sınıf farkları ve güç ilişkileri açısından önemli bir rol oynar.

La Mole Malikanesi: Marquis de la Mole’un malikanesi, Julien’in Mathilde ile tanıştığı ve yerdir. Malikane, zenginlik, asalet ve aristokrasi simgesidir. Burası, Julien’in sosyal statüsünü yükseltmek için bir fırsat olarak görülür.

Paris: Julien, kariyerine yükselmek için Paris’e gider. Paris, politik entrikaların ve sosyal çatışmaların merkezi olarak tasvir edilir. Julien, Paris’te politik ve toplumsal arenada yükselmeye çalışırken bir dizi zorlukla karşılaşır.

Besançon: Julien’in kilise eğitimi aldığı ve kariyerine başladığı yerdir. Besançon, kilise gücünün ve otoritesinin hissedildiği bir ortamı yansıtır. Burası, Julien’in eğitim aldığı ve toplumsal statüsünü değiştirmeye çalıştığı yerdir.

Zaman: 

“Kırmızı ve Siyah” romanında zaman unsuru, olayların kronolojik sırasına sadık kalınarak kullanılmıştır. Roman, Julien Sorel’in hayatının çeşitli dönemlerini kapsar ve genellikle olaylar doğal bir zaman akışı içinde ilerler.

Ancak Stendhal, zamanı bazen karakterlerin içsel düşünceleri, anıları veya gelecek planları gibi unsurları vurgulamak için kullanır. Bu durumda, olaylar mevcut zaman akışından kopar ve karakterlerin zihinsel süreçlerine odaklanılır. Bu içsel monologlar ve düşünceler, karakterlerin duygusal durumlarını ve içsel çatışmalarını daha derinlemesine anlamamızı sağlar.

Ayrıca, romanın bazı bölümlerinde Stendhal, geriye dönüşler kullanarak karakterlerin geçmişlerine ışık tutar. Bu geriye dönüşler, Julien’in çocukluğunu, ailesini ve yetişme koşullarını anlamamızı sağlar. Bu şekilde, zaman unsuru, karakterlerin gelişimini ve arka planlarını açıklamak için kullanılır.

Son olarak, romanın olayları bazen belirli bir zamanda hızlanır veya yavaşlar. Bu, hikayenin temposunu ve gerilimini artırır veya azaltır ve okuyucunun dikkatini çeker.

Genel olarak, Stendhal, zamanı romanının yapısına ustaca entegre ederek karakterlerin gelişimini, duygusal durumlarını ve çatışmalarını vurgular, okuyucuya derinlikli bir hikaye sunar.