Roman, içeriğinin yanı sıra biçimsel özellikleriyle de var olur. Ne sadece içeriktir, ne de biçimdir roman. İçeriği kadar biçimsel özellikleri de önemlidir. Sonuç olarak aslında yazarın ana malzemesi dildir ve yazar ne yaparsa dil ile yapar. Bu da bize biçimsel özelliklerin de içerik kadar önemli olduğunu göstermektedir. Konu ne kadar iyi olursa olsun başarılı bir …
Roman (9. SINIF)
Gerçek ya da gerçeğe yakın tasarlanmış olayların yer, zaman, şahıslar çevresinde anlatıldığı metin türüne hikâye diyoruz. Roman da hikâyenin uzun halidir aslında nitekim romana ”uzun hikâye” de denilir. Hikâyeden farkı daha geniş bir şahıs kadrosuna, birbiri ile bağlantılı birden fazla olaya, daha çok mekâna sahip olmasıdır ve doğal olarak bu durum roman türünü hikâyeye göre …
Küçürek Hikâye (12. SINIF 2. ÜNİTE)
Küçürek ya da minimal hikâyeler; betimlemeye ve çözümlemeye dayanmayan, yalnızca bir anın saptaması olan anlatılardır. Çok kısa olmalarına rağmen bu hikâyeler yazarının dile hâkimiyetini, kelime dağarcığını, kurgu yeteneğini, duygu ve düşünce dünyasının derinliğini gösteren yoğun anlatımlardır. Çünkü küçürek hikâyeler az kelime ile çok şey anlatırlar. Amacı okuyucuya minimal bir alan içinde derin bir etki bırakmaktır. …
1960 Sonrası Hikâye (12. SINIF 2. ÜNİTE)
Hikâye, yaşanmış ya da yaşanması mümkün yani gerçekçi olayların kişi, yer ve zaman çevresinde anlatıldığı metin türüdür. Türk edebiyatında uzun yıllar şiir biçimi kullanılmıştır. İlk hikâye örnekleri Tanzimat Dönemi’nde verilmiştir ve hikâye bir tür olarak gelişimini sürdürmüştür. Özellikle Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatında gerek biçim gerekse içerik açısından oldukça ilerleme kaydetmiştir ve hikâye türündeki gelişmeler 1960 …
Türkçenin Önemli Sözlükleri (12. SINIF 1. ÜNİTE)
Divan-ı Lügâti’t-Türk Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılmıştır. Yazar 1072-1077 yılları arasında kaleme aldığı bu eseri Araplara Türkçeyi öğretmek ve Türkçenin zengin bir dil olduğunu göstermek amacıyla yazmıştır. Eseri Halife Muktedî Biemrillah’a sunmuştur. ‘’Türk dilleri sözlüğü’’ anlamına gelir. Türkçenin ilk sözlüğüdür. Eserde 7500 Türkçe sözcük vardır. Yazar bu sözcüklerin anlamını Arapça olarak vermiştir. Kavramlarla ilgili tarihi bilgi …
Dilin Tarihi Süreç İçerisindeki Değişimini Etkileyen Sebepler (12. SINIF 1. ÜNİTE)
Dil, insanlar arasında anlaşmayı sağlayan doğal bir araç, kendisine özgü kuralları olan ve ancak bu kurallar içerisinde gelişen canlı bir varlık, temeli tarihin bilinmeyen dönemlerinde atılmış bir gizli anlaşmalar düzeni, seslerden örülmüş toplumsal bir kurumdur. Dil; son şeklini almış, belli bir kalıba dökülmüş ve donmuş bir varlık değildir. Durağan değildir. Dilde durmak bilmeyen bir hareketlilik vardır. Bu hareketlilik sayesinde dil, toplum ihtiyaçlarına …
Edebiyat ve Felsefe/ Edebiyat ve Psikoloji (12. SINIF 1. ÜNİTE)
EDEBİYAT VE FELSEFE Edebiyat; duygu ve düşüncelerin estetik haz uyandıracak bir şekilde sözlü veya yazılı olarak ifade edilmesi sanatıdır. Felsefe ise var olanların varlığı, kaynağı, anlamı ve nedeni üzerine düşünme ve bilginin bilimsel olarak araştırılması olarak tanımlayabileceğimiz bir düşünce sanatıdır. Edebiyat-felsefe ilişkisinin temeli, öncelikle her ikisinin de bir tür insan faaliyeti olmasına dayanır. Edebiyat yaratma, …
Cumhuriyet Döneminin İlk Yıllarında Şiir (11. SINIF 3. ÜNİTE)
(Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatında birçok edebi topluluk ortaya çıkmıştır özellikle de şiir anlamında. Fakat bu ünitede MEB 11. sınıf müfredatı çerçevesinde ”Cumhuriyet’in ilk yıllarında şiir” ele alınmaktadır.) Millî Edebiyat Dönemi’nde başlayan edebî eserlerde millî değerlerin işlenmesine Cumhuriyet’in ilk yıllarında devam edilmiştir. Şiirde temel olan konu yine memleket olmuştur. Şiirde millî duyarlılığa önem verilmiş, milli …
Millî Edebiyat Dönemi Şiiri (11. SINIF 3. ÜNİTE)
Millî Edebiyat Dönemi 1911’de Genç Kalemler dergisi ile başlatılan “Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nın ortaya çıktığı 1923 yılına kadar devam eden edebî sürecin adıdır. Ali Canip Yöntem, Ömer Seyfettin ve Ziya Gökalp’in Genç Kalemler dergisinde savundukları Yeni Lisan Hareketi ile başladı. Dilde sadeleşme, şiirde aruzun yerine hece vezni, içerikte halkın sorunları ve yerli yaşam Millî Edebiyat Dönemi’nin temelini oluşturur. Bu dönemde Türk …
Fecri Ati Dönemi’nde Şiir – Saf Şiir (11. SINIF 3. ÜNİTE)
Fecriati topluluğu, belli ilkeler etrafında bir araya gelen edebi topluluktur. Fecriaticiler eski edebiyatın yerine yeni bir edebiyat oluşturmak istemişlerdir. Ancak istedikleri gibi köklü değişiklikler yapamamış, her ne kadar servetifünuna tepki niteliğinde ortaya çıksalar da servetifünun edebiyatının devamı olmaktan öteye gidememişlerdir. Ancak edebiyatımızda ilk edebi topluluk olarak tarihe geçmişler ve servetifünun ile milli edebiyat arasında köprü …
Servet-i Fünun Dönemi’nde Şiir (11. SINIF 3. ÜNİTE)
Servetifünun dergisinin yazı işleri idaresine Tevfik Fikret’in gelmesiyle (1896) bu dergi etrafında toplanan ve aynı sanat anlayışını paylaşan sanatçıların oluşturduğu edebiyata Servetifünun Edebiyatı (Edebiyatı cedide) denir. Fransız edebiyatı örnek alınmıştır. ”Sanat için sanat.” anlayışı benimsenmiştir. Dönemdeki siyasi baskılar sebebi ile vatan, hak, hukuk, hürriyet gibi konulara değinilmemiş, bireysel konular işlenmiştir. Aşk, doğa, umutsuzluk, hayal …
Tanzimat Dönemi’nde Şiir (11. SINIF 3. ÜNİTE)
13. yüzyıldan başlayarak divan şiiri adı altında köklü bir geleneğe sahip olan Türk şiiri büyük şairlerin eserleriyle önemli bir başarı yakalamıştır. 19. yüzyıla geldiğimizde ise divan edebiyatının katı kuralları yıkılmaya başlamıştır. Tanzimat Dönemi yüzümüzü tamamen Batı’ya çevirdiğimiz bir edebi dönemdir. Toplumsal olarak yaşanan değişimler ister istemez zihniyetten bağımsız düşünemeyeceğimiz edebi eserleri de etkilemektedir. Hayatın çeşitli …